a DIMITRI ATHANITIS film / YANNIS STANKOGLOU / KORA KARVOUNI / EVA STYLANDER / MENELAOS HAZARAKIS / NIKOLITSA DRIZI / COSTAS XIKOMINOS cinematography YANNIS FOTOU / art director STELLA KALTSOU / editor STAMATIS MAGOULAS / sound MICHALIS SARIMANOLIS, LEFTERIS DOUROS / music PAPERCUT / CHRISTOS BENETSIS / VIRGINIA TABARAPOULOU / MICHALIS KALIOTSOS / COSTAS COURTARAS / writers DIMITRI ATHANITIS, YORGOS MAKRIS / producers DIMITRI ATHANITIS, PANOS PAPADOPOULOS / DNA FILMS, PROSENGHISI LTD, GREEK FILM CENTRE / director DIMITRI ATHANITIS

5.07.2017

«Τίποτα δεν είναι πιο κοντά στο όνειρο, όσο το σινεμά»: Ο Δημήτρης Αθανίτης μιλά στο cinemag για το «Invisible»

Ο Δημήτρης Αθανίτης εκμυστηρεύεται στο cinemag.gr το προσωπικό του όραμα για το σινεμά και μας αποκαλύπτει τα υλικά που συνθέτουν το «Invisible», τη νέα του ταινία που ήδη προβάλλεται στις αίθουσες.
Συνέντευξη στον Κωστή Θεοδοσόπουλο
Τρία χρόνια μετά το «Τρεις Μέρες Ευτυχίας», ο Δημήτρης Αθανίτης επιστρέφει με την έβδομη μεγάλου μήκους ταινία του, σκηνοθετώντας μια ιστορία εμμονής και εκδίκησης στην οποία ακόμα και οι πιο υποτιμημένοι σε μια κοινωνία μπορούν να μετατραπούν στην πιο επικίνδυνη ωρολογιακή βόμβα. Στο «Invisible»,  ο Γιάννης Στάνκογλου ενσαρκώνει τον Άρη, έναν νεαρό πατέρα που ξαφνικά χάνει την δουλειά του στο εργοστάσιο και καλείται να πατήσει στα πόδια του αλλά και να φροντίσει τον εξάχρονο γιο του. Με αφορμή την έξοδο της ταινίας στις αίθουσες, το cinemag.gr επικοινώνησε με τον έμπειρο σκηνοθέτη και του έθεσε τις ερωτήσεις του.
Εκτός από την σκηνοθεσία, στο «Invisible» υπογράφετε και το σενάριο σε συνεργασία με τον Γιώργο Μακρή. Θέλετε να μας μιλήσετε λίγο για την πρώτη, κεντρική ιδέα μέσα απ’ την οποία γεννήθηκε η ιστορία του «Invisible»;
Η ιδέα για το σενάριο ξεκίνησε από κάτι πιο γενικό. Την αντίδραση απέναντι στον παραλογισμό που μας κυκλώνει. Και εννοώ τον παραλογισμό του να έχεις μια δεδομένη θέση στον κόσμο για την οποία δεν σε έχει ρωτήσει κανείς και στην οποία θέση, είσαι καταδικασμένος. Όταν μάλιστα όπως ο ήρωας της ταινίας, ο Άρης, έχεις μια θέση πολύ χαμηλά στην κοινωνική πυραμίδα, ο παραλογισμός αγγίζει το πετσί σου. Είναι πια θέμα ζωής η θανάτου. Ξεκινώντας από μια δική μου ιστορία, γράψαμε ένα σενάριο πάνω σ’ αυτό το πρόσωπο, περιγράφοντας τις λίγες μέρες από τη στιγμή που ακόμα κι αυτή η ταπεινή θέση του, αμφισβητείται κι ο κόσμος όλος φεύγει κυριολεκτικά κάτω από τα πόδια του. Αποφάσισα να εστιάσω πάνω στον χαρακτήρα μπαίνοντας βαθιά μέσα στη ψυχολογία του. Το περιβάλλον του το δίνουμε με αδρές γραμμές, όπως άλλωστε και το περιβάλλον του ανθρώπου που θεωρεί υπαίτιο της πτώσης του. Ωστόσο, θελήσαμε να δημιουργήσαμε με τρόπο πυκνό και υπαινικτικό, πρόσωπα πολυδιάστατα.

Ο Γιάννης Στάνκογλου αναλαμβάνει να ενσαρκώσει την μοναχική πορεία του Άρη σε ένα απαιτητικό και εκρηκτικά σιωπηλό, αν θέλετε, ρόλο. Μπορείτε να μας μιλήσετε λίγο για την συνεργασία σας και για το –αν και πόσο- αυτή επηρέασε τελικά αυτό που βλέπουμε στην οθόνη; 
Ήθελα να συνεργαστώ με κάποιον σαν τον Στάνκογλου που είναι σταρ και ταυτόχρονα είναι διατεθειμένος να τσαλακώσει την εικόνα του. Πέτυχα τον Γιάννη σε αντίστοιχη στιγμή. Αν δεν μπορούσε να το κάνει, θα διάλεγα έναν ερασιτέχνη, όπως το αγοράκι. Ήξερα όμως καλά ότι ο ρόλος του ταιριάζει απόλυτα. Το έβλεπα στο βλέμμα του.  Ήταν σημαντικό ακόμη, ότι ο Γιάννης είχε αντίστοιχες εμπειρίες για να πατήσει πάνω τους, το χτίσιμο του ρόλου. Ξεκινήσαμε να μιλάμε για τον χαρακτήρα τουλάχιστον ένα χρόνο πριν, εξαντλώντας κάθε του πτυχή. Ακολούθησαν λίγες πρόβες και πήγαμε στα γυρίσματα όπου είχε πολύ ελεύθερο χώρο αλλά και συνεχείς μικρές δικές μου παρεμβάσεις. Η κύρια υπόδειξη μου ήταν να βουτήξει βαθιά μέσα στον ίδιο τον εαυτό του, ξεχνώντας ότι είχε σαν υποκριτικό μπαγκράουντ και, να παίζει ακόμη κι όταν η κάμερα δεν ήταν πάνω του. Να παίζει χωρίς διαλείμματα, και σ’ αυτή τη λογική είχα προσαρμόσει όλο το γύρισμα. Αυτό που πετύχαμε είνα πιστεύω η κορυφαία κινηματογραφική στιγμή του Γιάννη, όπως λένε και τα τρία μέχρι στιγμής βραβεία του. Και νιώθω αυτυχής γιατι τελικά ο Στάνκογλου δεν υποκρίνεται έστω πολύ καλά. Είναι ο Άρης.

Ο κεντρικός ήρωας της ταινίας, ο Άρης, μοιάζει να είναι κυριολεκτικά αόρατος για τον περίγυρό του επιβιώνοντας σε μια συνθήκη όπου κανείς δεν είναι διατεθειμένος να αφουγκραστεί τις επιθυμίες του. Είναι η εκδίκηση ο μόνος δρόμος που θα τον βγάλει από την αφάνεια; Και αν ναι, πως αξιολογεί το ρίσκο των πράξεών του σε συνάρτηση πάντα με το ανήλικο παιδί του;
Την χαμένη του αξιοπρέπεια ζητά ο ήρωας. Όχι την εκδίκηση. Δικαιοσύνη ζητά, όχι αντίποινα. Θέλει να γίνει ορατός, να υπάρξει στα μάτια και τη συνείδηση των άλλων. Βέβαια λειτουργεί με το ένστικτο και μέσα από την τρομακτική πίεση της στιγμής που βιώνει. Όλοι σχεδόν τον απορρίπτουν. Το παιδί είναι η αντίρροπη δύναμη που τον κρατά  στον κόσμο μας, που τον επαναφέρει όταν κινδυνεύει να χάσει και τις τελευταίες ελπίδες του.


Η περιοχή του Ασπρόπυργου φιλοξένησε τα γυρίσματα της ταινίας. Είναι ο Ασπρόπυργος μια πόλη «ξεχασμένη από θεούς και ανθρώπους» όπως και ο βασικός σας ήρωας; Μιλήστε μας για την επιλογή σας και γενικά για την λογική που ακολουθήσατε στο location scouting.
Ακριβώς, είναι μια περιοχή αόρατη. Όπως ο ίδιος ο Άρης, ο ήρωας της ταινίας. Στην ουσία, το Invisible μιλά για ένα ολόκληρο αόρατο κόσμο. Όπως το ίδιο αόρατο νιώθει και το μικρό αγόρι του, που ψάχνει τη θέση του στον σκληρό κόσμο των μεγάλων. Σε όλους αυτούς τους παράλληλους κόσμους αναφέρεται ο τίτλος της ταινίας κι η επιλογή του αγγλόφωνου, έχει να κάνει με τη πρόθεση μου να είναι πιο γενικός, πιο αφηρημένος κι όχι εντοπισμένος στο πρόσωπο του ήρωα μόνο.

Στο «Invisible» στηρίζεστε κυρίως σε έναν μινιμαλιστικό ρεαλισμό αλλά χρησιμοποιείτε εμβόλιμα και κάποιες ονειρικές σεκάνς οι οποίες παραπέμπουν σε πτυχές της προηγούμενης φιλμογραφίας σας. Θα λέγατε ότι με το σινεμά σας επιχειρείτε να ισορροπήσετε ανάμεσα σε αυτές τις δύο προσεγγίσεις; 
Η δύναμη του κινηματογράφου, όλη η μαγεία του, βγαίνει από αυτή ακριβώς τη συνύπαρξη ρεαλισμού και φαντασίας. Αυτή η ισορροπία είναι πάντα ο στόχος μου, αν και γίνεται κυρίως ασυνείδητα, αυθόρμητα. Ίσως ξεκινά από τον τρόπο που βλέπω εγώ ο ίδιος τη ζωή, τον τρόπο που τη βιώνω. Τίποτα δεν είναι πιο κοντά στο όνειρο, όσο το σινεμά. Στόχος μου είναι μέσα στο ίδιο πλάνο, στην ίδια εικόνα να συνυπάρχει η πραγματικότητα και το άγνωστο. Η συνέχεια ανάμεσα στις ταινίες μου είναι απόλυτη, αν δει κανείς πιο προσεχτικά, κάτω από τη φόρμα. Η Κιτσοπούλου στο εκ πρώτης πιο ονειρικό και σίγουρα δυστοπικό «Καμμιά Συμπάθεια για τον Διάβολο», είναι ένα αγρίμι που προσπαθεί να επιβιώσει κόντρα στην εξουσία, όπως ο Στάνκογλου στο «ρεαλιστικό» Invisible. Οι τρεις ηρωίδες στο «Τρεις Μέρες Ευτυχίας» εξεγείρονται ενάντια στην εξουσία της οικογένειας αλλά ανζητούν και το φάντασμα του έρωτα. Και ο Άλεξ, ο ήρωας σκηνοθέτης στο «Αντίο Βερολίνο», είναι ένας  περιπλανώμενος ντεσπεράντο, όπως ο Άρης.

Η ταινία σας έχει ήδη ταξιδέψει σε όλη την Ελλάδα αλλά και σε διάφορα φεστιβάλ του κόσμου. Θέλετε να μας μιλήσετε για τα σχόλια που έχει εισπράξει μέχρι στιγμής και κυρίως για τις αντιδράσεις του ξένου κοινού;
Μένουν εκστασιασμένοι από το ταξίδι που τους προσφέρει η ταινία. Ναι, ξέρουν,   αντιλαμβάνονται τις κοινωνικές αναφορές της ταινίας στην Ελλάδα της κρίσης, αισθάνονται τις αναλογίες αλλά και το γεγονός ότι τελικά οι πάντες, κι αυτοι οι ίδιοι μπορεί να βρεθούν στη θέση του Άρη. Όμως εκεί που η ταινία τους αγγίζει βαθύτερα, εκεί που ξεπηδά η μεγάλη συγκίνηση είναι κυρίως η καθαρά κινηματογραφική. Είναι το γεγονός πως μπαίνουν μέσα στον κόσμο της ταινίας σιγά-σιγά και φεύγουν μαζί της. Αυτό είναι που τους εντυπωσιάζει περισσότερο. Και το καταλαβαίνω γιατί η γνήσια κινηματογραφική εμπειρία και η βαθιά μαγεία της, είναι όλο και πιο σπάνια.

http://www.cinemag.gr/themata/arthro/tipota_den_einai_pio_konta_sto_oneiro_oso_to_sinema_o_dimitris_athanitis_mila_sto_cinemag_gia_to_invisible-130576752/
 




No comments:

Post a Comment